اسپری فوم پلی یورتان یکی از مواد پرکاربرد در صنایع مختلف است که از دو جزء اصلی پلی‌ال و ایزوسیانات تشکیل شده است. این اسپری به دلیل خواص منحصر به فردش، از عایق‌کاری حرارتی و صوتی گرفته تا چسبندگی و پر کردن فضاهای خالی، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 این ماده که به شکل اسپری پلی یورتان عرضه می‌شود، به‌سرعت در محل مورد نظر پخش شده و پس از خشک شدن، ساختاری محکم و مقاوم ایجاد می‌کند. این ویژگی باعث شده است که این اسپری در صنایع مختلفی مانند ساختمان‌سازی، خودروسازی و حتی صنایع نساجی کاربرد گسترده‌ای داشته باشد.

در این مقاله به بررسی جامع اسپری پلی یورتان، انواع آن، کاربردها، نحوه استفاده و دیگر ویژگی‌های آن می‌پردازیم.

انواع اسپری فوم پلی یورتان

اسپری پلی یورتان در دو نوع اصلی سلول باز و سلول بسته تولید می‌شود. نوع سلول باز این فوم اغلب برای عایق‌کاری صوتی و سلول بسته آن برای جلوگیری از انتقال حرارت و رطوبت مورد استفاده قرار می‌گیرد.

در برخی موارد، ترکیبی از این دو نوع نیز به‌عنوان فوم نیمه‌سخت شناخته می‌شود، اما این نوع به‌صورت گسترده به‌عنوان دسته‌بندی جداگانه مطرح نمی‌شود. انتخاب نوع مناسب فوم بستگی به نیازهای پروژه و شرایط محیطی دارد.

در ادامه با ویژگی انواع اسپری فوم پلی یورتان به تفکیک آشنا می‌شویم:

اسپری فوم پلی یورتان سلول باز

اسپری پلی یورتان سلول باز دارای ساختاری سبک و متخلخل است که اجازه رد شدن هوا در بین سلول‌های خود را می‌دهد. از این نوع عایق صوتی بیشتر در دیوارهای داخلی، سقف‌ها، استودیوهای ضبط صدا و محیط‌های آکوستیک استفاده می‌شود.

 اصلی‌ترین ویژگی‌های فوم پلی یورتان سلول باز عبارت‌اند از:

• انعطاف‌پذیری بالا: این نوع فوم ساختاری نرم و اسفنجی دارد که باعث می‌شود بتواند تغییر شکل دهد.
• عایق صوتی مناسب: به دلیل داشتن فضای باز بین سلول‌ها، امواج صوتی را به خوبی جذب می‌کند و مانع از انتقال صدا می‌شود.
• نفوذپذیر در برابر رطوبت: جذب رطوبت در این نوع فوم به دلیل حالت اسفنجی آن بیشتر است، بنابراین در مناطق مرطوب نیاز به یک لایه محافظ اضافی دارد.

اسپری فوم پلی یورتان سلول بسته

این نوع فوم بر خلاف فوم سلول باز، دارای ساختاری محکم و متراکم است که مانع از عبور هوا و رطوبت می‌شود. از این نوع فوم بیشتر در عایق‌کاری دیوارهای خارجی، سقف‌ها و کف‌ها، ساختمان‌های صنعتی و تجاری که نیاز به عایق قوی دارند استفاده می‌شود.

اصلی‌ترین ویژگی‌های فوم پلی یورتان سلول بسته عبارت‌اند از:

چگالی بالا و استحکام زیاد: در مقایسه با فوم سلول باز، سخت‌تر و مقاوم‌تر است.

عایق حرارتی و رطوبتی قوی: به دلیل ساختار بسته، از نفوذ آب و هوا جلوگیری می‌کند.

مقاومت مکانیکی بالا: قابلیت تحمل فشار و ضربه را دارد، بنابراین در سازه‌های مقاوم‌سازی‌شده استفاده می‌شود.

انواع دیگر فوم‌های پلی یورتان، بر اساس ویژگی‌های خاص و کاربردها

هرچند ساختار سلولی باز و بسته دو دسته‌بندی اصلی اسپری پلی یورتان هستند اما بسته به کاربرد و شرایط استفاده انواع مختلفی از این فوم تولید می‌شود؛ بنابراین، نوع نرم، نسوز، صنعتی و دیگر مدل‌ها، همگی زیرمجموعه‌ای از دو ساختار سلولی اصلی هستند که با ویژگی‌های فنی متفاوت برای مصارف خاص طراحی شده‌اند. در ادامه به انواع آن و کاربردشان اشاره می‌کنیم:

• اسپری فوم پلی یورتان نرم

 مناسب برای عایق‌کاری صوتی و پر کردن فضاهای نامنظم

• اسپری فوم پلی یورتان نسوز

 مقاوم در برابر دمای بالا، استفاده در صنایع پتروشیمی و خودروسازی

• اسپری فوم پلی یورتان صنعتی

 دارای مقاومت بالا در برابر فشار، رطوبت و تغییرات دمایی

• اسپری حلال فوم پلی یورتان

 ماده‌ای برای پاک‌سازی باقی‌مانده فوم از ابزارها

• اسپری فوم تزریقی پلی یورتان

چگالی بالا و چسبندگی قوی مناسب برای عایق‌کاری حرارتی، صوتی و رطوبتی در مکان‌هایی که دسترسی به آن‌ها دشوار است

مقایسه اسپری فوم پلی یورتان سلول باز با سلول بسته

فوم پلی یورتان سلول باز به دلیل ساختار متخلخل و نرم خود، به عنوان یک عایق صوتی بسیار مؤثر شناخته می‌شود. این نوع فوم، برخلاف اسپری پلی یورتان سلول بسته که ساختاری سخت و متراکم دارد، امواج صوتی را جذب کرده و باعث کاهش آلودگی صوتی در محیط می‌شود. از این رو، از اسپری پلی یورتان عایق صوتی در مکان‌هایی مانند استودیوهای ضبط، سالن‌های کنفرانس و حتی منازل مسکونی استفاده می‌شود. علاوه بر این اسپری فوم پاششی پلی یورتان سلول باز به دلیل سبکی و انعطاف‌پذیری برای پر کردن فضاهای غیریکنواخت نیز ایده‌آل است.

اگرچه اسپری پلی یورتان سلول باز بیشتر به عنوان عایق صوتی استفاده می‌شود، اما در برخی موارد به عنوان عایق حرارتی نیز کاربرد دارد. البته عملکرد آن در این زمینه نسبت به فوم پلی یورتان سلول بسته ضعیف‌تر است.

 فوم پلی یورتان اسپری سلول باز به دلیل مقاومت نسبی در برابر رطوبت، در محیط‌های مرطوب نیز قابل استفاده است. این ویژگی باعث شده است که از آن در صنایع خودروسازی برای پر کردن فضاهای خالی و کاهش وزن خودروها نیز استفاده شود. در نهایت، انتخاب بین فوم پلی یورتان سلول باز و سلول بسته به نیازهای پروژه و محیط استفاده بستگی دارد.

کاربرد اسپری فوم پلی یورتان در صنایع مختلف چیست؟

با توجه به ویژگی‌های منحصربه‌فردی که برای اسپری پلی یورتان نام بردیم مشخص است که این ماده در صنایع مختلف جایگاه ویژه‌ای پیدا کرده است.

فوم پلی یورتان اسپری به‌عنوان یک ماده چندمنظوره، در حوزه‌های مختلف کاربردهای متنوعی دارد. در ادامه به برخی از مهم‌ترین کاربردهای این ماده اشاره می‌کنیم:

• عایق‌کاری حرارتی در ساختمان‌ها
• پر کردن درزها و شکاف‌ها
• کاهش وزن و بهبود کارایی سوخت در صنایع خودروسازی
• عایق‌کاری تجهیزات صنعتی
• اسپری فوم پلی یورتان عایق حرارتی در تجهیزات سردخانه‌ای و یخچال‌های صنعتی
• عایق‌کاری در صنایع دریایی و هوایی
• ساخت ماکت‌ها و مجسمه‌ها

نحوه استفاده از اسپری فوم پلی یورتان

نحوه استفاده اسپری فوم پلی یورتان بسیار ساده است. ابتدا باید سطح مورد نظر را تمیز و خشک کرد. سپس با استفاده از تفنگ یا دستگاه فوم پلی یورتان اسپری، ماده را به صورت یکنواخت روی سطح پاشید. پس از پاشش، فوم به سرعت منبسط شده و فضای خالی را پر می‌کند. برای دستیابی به بهترین نتیجه، بهتر است از دستورالعمل‌های ارائه شده توسط تولیدکننده پیروی کنید.

قیمت اسپری فوم پلی یورتان

قیمت اسپری پلی یورتان بسته به نوع، برند و کیفیت آن متفاوت است. فوم پلی یورتان اسپری سلول باز معمولاً قیمت کمتری نسبت به نوع سلول بسته دارد. همچنین، فوم پلی یورتان صنعتی و نسوز به دلیل ویژگی‌های خاص خود، قیمت بالاتری دارند.

مزایای استفاده از اسپری پلی یورتان

اسپری پلی یورتان عایق حرارتی و عایق صوتی بسیار مؤثری است. این ماده نه تنها باعث کاهش هزینه‌های انرژی می‌شود، بلکه به دلیل سبکی و انعطاف‌پذیری، در پروژه‌های مختلف ساختمانی و صنعتی کاربرد دارد. همچنین، اسپری فوم پلی یورتان نرم و سخت هر دو به راحتی قابل برش و شکل‌دهی هستند

معایب و محدودیت‌های اسپری فوم پلی یورتان

با وجود مزایای فراوان، اسپری پلی یورتان معایبی نیز دارد. برای مثال، برخی از انواع این ماده ممکن است در برابر اشعه مقاوم نباشند و نیاز به پوشش اضافی داشته باشند. همچنین، حلال اسپری فوم پلی یورتان ممکن است برای برخی افراد حساسیت‌زا باشد؛ بنابراین، هنگام استفاده از این ماده، رعایت نکات ایمنی ضروری است

نکات ایمنی در استفاده از اسپری فوم پلی یورتان

هنگام استفاده از این اسپری، باید نکات ایمنی را رعایت کنید. استفاده از دستکش، عینک و ماسک برای جلوگیری از تماس مستقیم با پوست و استنشاق بخارات شیمیایی ضروری است. همچنین، بهتر است در محیط‌های با تهویه مناسب از این ماده استفاده کنید.

در صورت تماس اسپری با پوست، باید بلافاصله با آب و صابون شسته شود

ابزارها و تجهیزات مورد نیاز برای استفاده از اسپری فوم پلی یورتان

برای اجرای صحیح و بهینه فوم پلی یورتان، به مجموعه‌ای از ابزارها و تجهیزات تخصصی نیاز است. استفاده از ابزارها و تجهیزات مناسب تأثیر مستقیمی بر کیفیت و کارایی این عایق می‌گذارد.

این ابزارها باعث افزایش دقت در اجرا، کاهش هدر رفت مواد و بهبود عملکرد عایق می‌شوند. در ادامه، مهم‌ترین تجهیزات مورد استفاده را معرفی می‌کنیم:

1. تفنگ اسپری فوم پلی یورتان

• اصلی‌ترین ابزار برای اعمال فوم روی سطوح مختلف
• امکان پاشش یکنواخت و کنترل‌شده
• قابلیت تنظیم میزان خروجی فوم

2. دستگاه اسپری فوم پلی یورتان

• تنظیم فشار مواد برای پاشش یکنواخت
• افزایش سرعت اجرا در پروژه‌های بزرگ
• مورد استفاده در ساختمان‌سازی و عایق‌کاری صنعتی

3. اسپری فوم تزریقی  پلی یورتان

• مخصوص پر کردن شکاف‌ها و فضاهای باریک
• ایده‌آل برای نقاطی که دسترسی به آن‌ها دشوار است
• پرکاربرد در صنایع خودروسازی و مقاوم‌سازی سازه‌ها

4. چسب اسپری فوم پلی یورتان

• برای اتصال مطمئن فوم به سطوح مختلف
• افزایش چسبندگی و استحکام عایق‌ها
• جلوگیری از جدا شدن لایه‌های فوم در شرایط سخت

5. حلال اسپری فوم پلی یورتان

• برای تمیز کردن تجهیزات و ابزارهای اسپری
• حذف باقی‌مانده‌های فوم از سطح کار
• جلوگیری از گرفتگی نازل و لوله‌های دستگاه

6. فوم اسپری شونده  پلی یورتان

• کاربردی در پروژه‌های کوچک و بزرگ
• انعطاف‌پذیر و مناسب برای سطوح نامنظم
• سهولت در اجرا و کاهش ضایعات مواد

جمع‌بندی

اسپری فوم پلی یورتان به دلیل عایق‌کاری قوی، وزن سبک و استحکام بالا، انتخابی ایده‌آل برای پروژه‌های صنعتی و ساختمانی است. دلیل اصلی استفاده از این فوم، کاهش مصرف انرژی، افزایش دوام سازه‌ها و بهبود عایق‌بندی صوتی و حرارتی است. انتخاب نوع مناسب آن، عملکرد نهایی را بهبود می‌بخشد و هزینه‌های نگهداری را کاهش می‌دهد.

این ماده در ساختمان‌سازی، خودروسازی، صنایع پتروشیمی و نساجی به‌کار می‌رود و برای عایق‌کاری، پر کردن فضاهای خالی و مقاوم‌سازی سازه‌ها استفاده می‌شود.

سوالات متداول اسپری پلی یورتان